Şirketin borç durumu

Borsa da analiz yaparken ve bilançolara bakarken borç durumu da oldukça önemli bir göstergedir.

Bu konuyu da analiz konusunun bir parçası yapabiliriz.

Bu konudan önce bilanço okumak ve nakit durumu ile ilgili yazımızı okumak için tıklayın

Hisse analizi ile ilgili konular ve sıralamaları;

1- Şirketi tanıma, okuma linki burada

2- Büyük , küçük şirket Link, burada

3- Büyüme hızı link burada ve ayrıca bu konu

4- Kusursuz hisse link burada

5- Uzak durulması gereken hisse link burada

6- Fiyat kazanç (F/K) oranı link burada

7- Örnek ideal şirket Link burada 

8- Fiyat kazanç oranı (F/K) nasıl hesaplanır?  link burada

9- Bilanço okumak ; link burada

10- Şirketin borç durumu link burada

11- Şirketin defter değeri link burada

12- Şirketin nakit akışı link burada

13- Şirketlerin ürün stok miktarları link burada

14- Analiz sonrası izlem ve gözlem link burada

15- Kapanış ve özet bilgiler link burada

Şirketlerin borç durumu

 Şirketin ne kadar borcu var, ne kadar mala sahip? öz sermayeye karşı borçları ne kadar? Kredi almak üzere bankaya gidenlere sorulan ilk soru budur.

Normal bir bilanço iki sütundan oluşur. Birinde mal varlıkları yer alır (eldeki ürünler, alacaklar, tesisler, araç gereçler vs.) Diğerinde ise mal varlıklarının finansmanları gösterilir. Bir şirketin mali durumunu anlamanın en kolay yolu öz sermayeyi borç ile karşılaştırmaktır.

Bu borç-öz sermaye oranını hesaplamak kolaydır. 

X in bilançoya bakarsanız toplam öz kaynağın 151.9 milyon olduğunu görürsünüz. Bunun bir kaç satır üzerinde ise uzun vadeli borçların 1,3 milyon olduğu yazılıdır. (Ayrıca bir de kısa vadeli borçlar vardır, ama yuvarlak hesaplarda bu borçları dikkate almayız. Kısa vadeli borçları karşılayacak kadar nakit görünüyorsa bu borçların önemi yoktur.)

Normal bir bilançoda yüzde 75 oranında öz sermaye, yüzde 25 oranında ise borç görülür. 

X in öz sermaye-borç oranı 151.9 milyona 1,3 milyon, ya da diğer bir değişle yüzde 99 oranında öz sermaye ve yüzde 1'dan az borç. Bu son derece sağlam bir bilanço. 

Zayıf bilançolarda ise yüzde 80 oranında borç ve ancak yüzde 20 öz sermaye görebilirsiniz.

Yeniden canlanan şirketlerde, ya da yakın geçmişte iflas tehlikesi atlatmış kuruluşlarda borç unsuruna özellikle dikkat edin. Bir kriz durumunda hangi şirketin ayakta kalacağını, hangisinin iflas edeceğini öncelikle borçlar belirler. Yüksek borcu olan genç kuruluşlar her zaman risklidir.

Eğer borçlu borcunu ödeyemezse iflas eder. Alacaklılar şirketin mallarına el koyar ve hissedarların eline de hiçbir şey geçmez.

Uzun vadeli borçlar (bunlar hissedarlar açısından en avantajlı borçlardır) durum ne kadar kötü olursa olsun, borçlu faizi ödemeye devam ettiği sürece geri istenemezler. Ana para 15, 20 hatta 30 yıl sonra bile ödenebilir. Uzun vadeli borçlar genellikle uzun vadeli şirket tahvili olarak toplanır. Şirket tahvilleri şirketlerin mali durumuna göre kimi uzmanlar tarafından puanlandırılır, ama ne olursa olsun tahvil sahipleri bankalar gibi borçların hemen geri ödenmesini talep edemezler. Hatta kimi zaman faiz ödemeleri bile ertelenebilir. Uzun vadeli borçlar şirketlerin mali krizleri atlatmasına yardımcı olur. 

(Genellikle yıllık raporlar uzun vadeli borçlarının bir dökümünü, ödenmekte olan faiz oranını ve borcun vadesini dip not olarak bildirir.)